Kristensen woont op Curaçao, is socioloog en kenner van de Caribische literatuur. Hij schrijft wekelijks over internationale politiek en literatuur in de Curaçaose krant Amigoe. In zijn studie Caribisch Enigma (2019) wordt veel aandacht besteed aan de poëzie van Edouard Glissant.
Deelnemende kunstenaars: AiRich, Carlos Blaaker, Folkert de Jong, Serana Angelista, Mino Wortel, Karola Veldkamp, Rob Slooten en Larissa Neslo (tevens curator)
Een tentoonstelling over landlessness, het je niet gebonden voelen aan één land of één cultuur. Deze losgezongenheid die zich in de geglobaliseerde wereld voltrekt, heeft iets poëtisch en futuristisch maar heeft tegelijkertijd zijn wortels in het slavernijverleden. Tot slaaf gemaakten kwamen uit verschillende delen van Afrika om verscheept te worden naar de andere kant van de oceaan. In Afrika waren de onderlinge verschillen groot, maar op de plek van aankomst was daarvoor geen ruimte. Na de afschaffing van de slavernij was er dan ook behoefte aan een nieuwe, eigen identiteit. De kolonisering was de eerste stap in het proces van samensmelting van verschillende culturen tot nieuwe culturen van deze moderne wereld. Het bracht de Caraïbische eilanden de creolisering en daarmee hun complexe en gemixte identiteit.
De titel van de tentoonstelling, is ontleend aan het gelijknamige gedicht van de Caribische denker en schrijver Edouard Glissant. Zijn ‘Veld van eilanden’ gaat over herinneringen aan Afrika, de mensenhandel en de Atlantische overtocht. Maar hij heeft het ook over de kracht van het ontstaan van nieuwe woorden en over creolisering; over een identiteit die niet langer opgebouwd is vanuit oorsprong, afstamming en traditie, maar vanuit versnippering, verspreiding en toevalligheid.
De Vishal wordt tijdens de tentoonstelling een wereldzee waar een passaatwind is gepasseerd die identiteiten deed opwaaien in de vorm van eilanden.
Afrofuturisme speelt een centrale rol in AiRich’s werk, waarin zij zwarte individuen afbeeldt als krachtige, futuristische wezens. Geïnspireerd door mode, sciencefiction en iconische artiesten zoals Missy Elliott en Erykah Badu, creëert ze portretten die een toekomst verbeelden waarin zwarte schoonheid en kracht centraal staan.
Carlos Blaaker woont sinds april 2024 in Nederland na vijftien jaar op Curaçao gewerkt te hebben. De kunstenaar wil zo weinig mogelijk tekst bij zijn werk omdat hij zich nog aan het ‘inleven’ is in de Nederlandse maatschappij. “Het spreekwoordelijke kwartje moet nog vallen, ik ben nog aan het ontdekken wat en hoe deze maatschappij werkt.”
Folkert de Jong zet zijn kunst in als wapen om geschiedenis te bevragen: “Een onschuldig wapen, want je kijkt er enkel naar. Maar ik wil laten zien dat historie behalve statisch ook kneedbaar is. Door de tijd heen kunnen rollen veranderen.” Het werk van de Jong toont hoe een andere tijdsgeest tot een andere geschiedenis kan leiden. Dit maakt zijn werk en deze expositie actueel en relevant, nu maatschappelijke issues als racisme, genderidentiteit en kolonialisme de overdracht van geschiedenis volop ter discussie stellen.
Serana Angelista onderzoekt met behulp van fotografie en grafische technieken de veelzijdigheid van haar dubbele nationaliteit. Haar werk beweegt zich tussen twee culturen, die van Nederland en Curaçao, waarbij die laatste toegankelijker is in haar geheugen dan in de werkelijkheid.
Mino Wortel laat kleden zien die geïnspireerd zijn op de zogeheten Kuba-doeken uit de Democratische republiek Congo. Die zijn door mannen geweven en door vrouwen in een eindeloze variatie van symbolen en tekens geborduurd. “Met mijn eigen variant op de mola-techniek, door lagen textiel op elkaar te leggen, door te stikken en gedeeltelijk weg te knippen, ontstaan er vergelijkbare effecten.”
Karola Veldkamp: “In 2008 verbleef ik voor een periode van een maand op het Antilliaanse eiland Aruba (‘One Happy Island’). Door mijn werkzaamheden daar had ik veel en intensief contact met een groot aantal bewoners van dit eiland. Daarmee ontstond het idee een portret te maken van ‘De Arubaan’.
Rob Slooten: “Her en der verspreid zie ik versteende dieren en mensen Als ik op mijn rug lig, zie ik een Nederlandse wolkenlucht boven de Arubaanse wereld.”
Larissa Neslo is opgegroeid in de Antilliaanse en de Nederlandse cultuur. Toen ze jong was, vroeg ze zich vaak af waar ze nou eigenlijk bij hoorde. Voor haar was kleding een manier om zichzelf te identificeren. “Hoe een identiteit ontstaat en wordt gevormd vind ik interessant. In deze verwarrende tijden met oorlogen en klimaatverandering zullen veel mensen genoodzaakt zijn om hun land en cultuur te verlaten. Wat neem je mee? Wat betekent ‘thuis’? Wat als thuis deels in je geheugen zit en deels in je verbeelding?”
Interview en gesprek
Op zaterdag 21 juni van 14.30 tot 16.00 uur interviewt Naomi Nagtegaal Folkert de Jong en gaat ze aansluitend in gesprek met de kunstenaars en het publiek over landlessness en de impact van het kolonialisme.
De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door het Cultuurfonds Noord-Holland
In de Kleine Zaal:
Mixed media kunstenaar Fleur Ouwerkerk (1986) onderzoekt de samenhang tussen identiteit en uiterlijk. In de Kleine Zaal toont ze Orguyoso (trots), een portret gemaakt op Curaçao, gepresenteerd naast draagbare objecten van synthetisch haar.
