Samuel van Hoogstraten (1627-1678) is een naam om te onthouden. Van alle leerlingen die Rembrandt onder zijn hoede heeft gehad, was hij de meest succesvolle. In zijn eigen tijd dan. Want na de 17de eeuw verloor hij zijn bekendheid bij het grote publiek. En dat terwijl hij een geleerde kunstenaar was die voortdurend experimenteerde met verschillende onderwerpen en optische trucs. Op het gebied van illusionisme was hij zelfs een pionier: de 3D-kunstenaar van zijn tijd.
Museum Rembrandthuis laat je kennismaken met deze bijzondere kunstenaar in de tentoonstelling De illusionist. Samuel van Hoogstraten. Er zijn meer dan vijftig kunstwerken te zien. Dankzij een internationale samenwerking met het Kunsthistorisches Museum in Wenen reizen verschillende topstukken vanuit de hele wereld naar Amsterdam.
Illusionisme
De eerste lessen in het schilderen van ogenbedriegers kreeg Van Hoogstraten van Rembrandt, die bijvoorbeeld graag een gordijntje voor een kunstwerk schilderde, alsof het onthuld moest worden. Van Hoogstraten maakt van dit illusionisme zijn specialisme. En had er veel succes mee, niet alleen in Nederland, maar ook in Wenen en in Londen, waar enkele jaren werkte. Hij zag zichzelf dan ook als een universele kunstenaar, een alleskunner, die in verf een illusie van de hele zichtbare wereld kon scheppen.
Oogbedriegers
Van Hoogstratens beroemdste schilderij hangt gewoonlijk in Wenen maar is nu ook in Amsterdam te zien. Het is een schilderij van een raam waar een man zijn hoofd uitsteekt. Je zou zo maar even kunnen denken dat hij echt is. En als híj niet echt is, dan toch wel het veertje dat op de vensterbank ligt, of het flesje daarnaast. Je zou het zo even willen oppakken.
Het brievenbord
Van Hoogstraten was ook de uitvinder van het geschilderde brievenbord. Die schilderijen tonen borden met leren linten, waar brieven en andere voorwerpen achter zijn gestoken. Hoornen kammen, het papieren briefje of de metalen schaar – het is fascinerend om te zien hoe Van Hoogstraten met niets anders dan verf ieder voorwerp met zijn eigen kleur, textuur en lichtval kan voortoveren.
Ook voor kinderen
De tentoonstelling is ook leuk om te bezoeken voor families met kinderen. In de voorjaars- en meivakantie zijn er speciale schilderworkshops “Bedriegen voor families”. Voor iedereen vanaf 8 jaar.
Museum Rembrandthuis
T/m 4 mei 2025 – 10:00 tot 18:00 uur
Jodenbreestraat 4 Amsterdam
Beeld: Samuel van Hoogstraten, Oude man in een venster, 1653. Olieverf op doek, 111 x 86,5 cm, Kunsthistorisches Museum, Wenen