De meeste toeristen leggen hun reizen vast met een camera, maar kunstenaars gebruiken daarvoor graag een schetsboek. Kees Verwey is daarop geen uitzondering. Hij maakte tijdens zijn reizen naar onder andere Italië, Frankrijk en Engeland snelle tekeningen en aquarellen. Niet gemaakt voor de verkoop of om tentoon te stellen, maar puur voor zijn eigen plezier. Toch reisde Verwey niet veel. Zijn wereld speelde zich vooral af in zijn geliefde atelier aan het Spaarne. Zoeken, kijken en vastleggen wat je ziet – het licht, de lijnen, kleuren en de sfeer – het is een levensbehoefte voor Verwey. ‘Als ik schilder, ben ik op reis en als ik thuis schilder dus ook’, schreef Verwey aan Godfried Bomans. De tentoonstelling Aquarellen – Verwey op reis laat zelden vertoonde privé-aquarellen zien die de meester maakte tijdens zijn reizen.
Kees Verwey
Kees Verwey (1900-1995) is vooral bekend geworden met zijn bloemstillevens, portretten, interieur- en atelierstukken. Over hem werd gezegd dat hij door zijn degelijkheid een late negentiende-eeuwer was, maar dan in een modern jasje. Hij voelde zich verwant met de tradities van zowel de Haagse als de Amsterdamse School en zijn werk werd gezien als een voortzetting van de impressionisten, hoewel hij soms ook een brug sloeg naar de abstracte kunst. Verweys aquarellen kenmerken zich door zijn meesterlijke techniek, zijn innovatieve gebruik van licht en kleur, en zijn vermogen om het alledaagse op een verfrissende manier weer te geven. Hij wordt gezien als een van de grootste aquarellisten van de twintigste eeuw.
De reizen van Verwey
Slechts een enkele anekdote is bekend over zijn reizen, die hij al dan niet met zijn vrouw Jeanne Tilbusscher maakte. In de zomer van 1962 reisde Verwey met acteur en kunstenaar Albert van Dalsum en diens vrouw naar Rome. Ze verbleven in het Instituto Olandese, een
mooi gelegen villa in een buitenwijk van Rome. Volgens classicus, archeoloog en publicist Frédéric Bastet, die ook in het instituut verbleef, was er ruzie ontstaan tussen de beide heren. Verwey kon niet verkroppen dat Albert van Dalsum een mooie aquarel had gemaakt van een palmboom in de tuin. De volgende dag zouden de heren samen opnieuw de boom schilderen. Verwey vertelde aan Bastet dat hij zichzelf goed papier had gegeven en aan Van Dalsum glad papier. Zijn aquarel mislukte hierdoor jammerlijk en toen Van Dalsum doorkreeg wat Kees had gedaan werd hij kwaad. En dat vond Verwey weer vreselijk kinderachtig. De ruzie moet weer zijn bijgelegd want in 1964 schilderde Verwey nog een portret van Van Dalsum.
Tijdens zijn reizen naar Frankrijk schilderde Verwey iconische locaties zoals de Notre-Dame en de kathedralen van Reims, Bourges en Chartres. In Barbizon, een beroemd kunstenaarsdorp, schilderde hij het huis van zijn idool Jean-François Millet. In 1972 en 1977 bezocht Verwey Londen en Canterbury. Hij legde de dreigende lucht boven Travalgar square in Londen op groot formaat vast. Voor de aquarel van de kathedraal van Canterbury lijkt Verwey geïnspireerd te zijn door de schilder John Constable (1776 -1837), die de kathedraal van Salisbury vaak op dezelfde manier schilderde.
Activiteiten
Kijk voor meer informatie en het volledige programma van publieksactiviteiten op www.verweymuseumhaarlem.nl
Aquarellen – Verwey op reis
20 januari tot en met 30 maart 2025
Verwey Museum Haarlem, Groot Heiligland 47, 2011 EP Haarlem
zondag en maandag 12 – 17 uur, dinsdag t/m zaterdag 11 – 17 uur
Elke eerste zondag van de maand gratis entree
