Haarlem Jazz is in het begin van de 20e eeuw ontstaan door samenwerkende kroegen die een heel weekend jazzbands live lieten optreden. Al snel namen de jazzbands pleinen over op door de kroegen georganiseerde buitenpodia die zich daarna verenigden in een stichting. In 2012 liep het bijna verkeerd af, maar een nieuwe stichting zette het festival voort. Dat leverde meteen de drukste editie ooit op. Voorzitter Martijn Bevelander: “Het festival op de pleinen is onderdeel van een onuitwisbare jazztraditie in Haarlem”
Het festival kenmerkt zich door een open – letterlijk: geen toegangspoorten – sfeer. Bevelander schetst zijn observaties: “Op donderdagavond zag ik veel studenten borrelen en hoorde ik zelfbenoemde jazzkenners opscheppen over hun LP-collectie, vrijdagavond keek een bejaard echtpaar vanaf een terras naar de vol lopende pleinen, zaterdagmiddag renden er talloze kinderen over de Grote Markt en zaterdagavond genoot heel Haarlem gezamenlijk van de muziek en saamhorigheid.” Hij benadrukt dat de organisatie van het festival een zo groot mogelijk publiek wil aanspreken.
Podia
Haarlem Jazz & More is inmiddels uitgegroeid het grootste gratis jazzfestival van Europa. Het hoofdpodium op de Grote Markt biedt meer populaire muziek met een jazz-insteek. Acts als Goodluck, Tim Wes, Ruben Hein, Wouter Hamel, Alain Clark en Sharon Doorson brachten in 2013 hun interpretatie van jazz ten gehoor. De kleinere pleinen kennen allemaal een eigen thema. In 2013 stak het bestuur – allen vrijwilligers – de extra voorbereidingstijd in een extra podium in de Haarlemse Vijfhoekbuurt met meer klassieke jazzartiesten. Voor de editie in 2014 organiseren lokale ondernemers aan het Proveniersplein een vierde plein met een Blues-thema. Haarlem Jazz 2014 telt daarmee vijf podia: Grote Markt, Klokhuisplein, Oude Groenmarkt, Nieuwe Kerksplein en Proveniersplein.
Jazztraditie
Bevelander: “De buitenpodia bedienen duizenden mensen van amusement, maar het is uniek hoe betrokken ondernemers, muzikanten en bezoekers zijn. Als de podia sluiten gaat de jazz door in de talloze horecagelegenheden die Haarlem telt.” Haarlem Jazz is een gewoonte voor veel Haarlemmers. Volgens Bevelander is het de taak van het festival om de al aanwezige jazzgevoelens te accelereren. Dat is wat Bevelander bedoelt met een onuitwisbare traditie: “Medio augustus krijgen Haarlemmers zin in muziek net als de rest van Nederland eind december een kerstboom heeft staan.”