Sigmund Freud staat bekend als de grondlegger van de psychoanalyse. Als geen ander heeft hij bepaald hoe wij in de twintigste eeuw zijn gaan denken over wat het betekent om mens te zijn. Literatuur, film en toneel zijn diepgaand door hem beïnvloed. Maar hoe is Freud tot zijn theorieën gekomen?
Begin jaren ‘50 schrijft de Franse filosoof Jean-Paul Sartre het filmscript Le Scénario Freud over de jonge jaren van Freud en hoe hij destijds tot zijn theorieën is gekomen. Dit deed hij in opdracht van Hollywoodregisseur John Huston. De twee kregen echter ruzie en sindsdien is het scenario onaangeroerd gebleven.
Nu meer dan een halve eeuw later is het scenario eindelijk tot leven gebracht. Bij Internationaal Theater Amsterdam, aan het Leidseplein in Amsterdam, ging vorig jaar eindelijk het script in première. Regisseur Ivo van Hove, die voorstellingen maakt in theaters van Parijs tot New York, kreeg als eerste toestemming om het omvangrijke script van Sartre over de jonge visionair Freud te ensceneren op het toneel.
Sartre portretteert in Le Scénario Freud een rusteloze, getormenteerde visionair die op zoek gaat naar wie we zijn en wat ons drijft. Het is een zoektocht van een psychiater die alles op het spel zet om de waarheid te achterhalen, en die daarbij net zo meedogenloos is voor zichzelf als voor zijn patiënten. Het is een zelfonderzoek van Freud, een dokter die zelf ziek is en een gevecht voert met zijn demonen in een vijandig, antisemitisch Wenen.
Voor de totstandkoming van deze wereldcreatie werd met het Toneelhuis uit Antwerpen samengewerkt en staan er naast de acteurs van het ITA-ensemble ook leden van het Antwerpse theatercollectief FC Bergman op het toneel. Zo portretteert o.a. acteur Stef Aerts van FC Bergman de rol van de jonge Freud. De Telegraaf was lovend over de voorstelling: ‘ITA en Toneelhuis bewijzen met de productie Freud, over de bekendste psychiater ter wereld, dat het Nederlands theaterlandschap schittert. De voorstelling onder regie van Ivo van Hove geeft zelfinzicht, diepte en legt de kracht van de menselijke ziel bloot in de jonge jaren van deze baanbrekende en bijzondere denker. Stef Aerts speelt een bezielende hoofdrol met sterke klankbeelden van componist George Dhauw.’ – De Telegraaf HHHHH
Freud is van 21 t/m 31 oktober te zien
in Internationaal Theater Amsterdam
Meer informatie: ita.nl
Foto’s : Henri Verhoef – Jan Versweyveld