De openingsscène is oogverblindend mooi. We zien twee vrouwen gekleed in weelderige bruidsjurken. Wit bont, denk je eerst, of misschien toch veren? Veren zijn het, hele vogels zelfs: ‘Dames Voor Na Vieren’ treedt niet zo maar in het huwelijk, maar doet dat gehuld in een gewaad van vredesduiven. Toch is dit uiterlijk vertoon maar schone schijn. Al snel speelt één van de dames op de viool een huwelijksmars die zo vals is als een kraai. De toon voor de voorstelling ‘Bruids- en Grafwerk’ is gezet: niets is wat het lijkt.
“Is dit het dan?” dachten ‘De Dames’ nadat het jawoord was gegeven en de kinderen waren gebaard. Dag vrijheid, dag onbezorgd leventje. “Je leven staat totaal op zijn kop,” bekent Anne van Rijn met een zoetzure glimlach op het vermoeide gelaat. Samen met Hanneke Drenth speelde zij net een enerverende try-out van het nieuwe programma ‘Bruids- en Grafwerk’, een theatervoorstelling die het menselijk leven van geboorte tot de dood messcherp onder de loep neemt. Maar ‘De Dames’ zouden ‘De Dames’ niet zijn als er ook niet vreselijk gelachen kon worden om het leed dat relaties, kinderen, oud worden en sterven met zich meebrengen.
Therapeutisch willen Drenth en Van Rijn hun voorstelling niet noemen. “Relativerend hoogstens,” stelt Van Rijn resoluut. “Ik hoorde vriendinnen van mij zeggen dat het krijgen van kinderen ‘zó leuk was’ en dat het ‘ écht iets voor mij zou zijn’. Nu ik er zelf eentje heb, denk ik: ho, ho – waarom heb ik nooit gehoord dat het best ook wel slopend is? Natuurlijk ook heel erg leuk, maar er is ook een andere kant. Het is retezwaar en keihard werken, maar dat wordt er nooit bijgezegd. De eerste maanden is het de hel en terug.” Drenth: “Daarom zeg ik tegen vriendinnen: weet waar je aan begint. Je moet het écht willen.” In de voorstelling vatten zij hun gevoelens vilein samen in het liedje ‘Jij Jij Jij’: ” Je maakt me blij / Je bent zo lief / Je zet m’n leven in een heel nieuw… perspectief.” Drenth voegt er nog even snel aan toe dat je vooral ook klaar moet zijn met jezelf. “Je moet de dingen die je had willen doen wél al gedaan hebben, want daarna ligt de focus gewoon op de kinderen.”
In het briljante rapnummer ‘Bril’ getuigt het duo ook van een panische angst om oud te worden. Van Rijn: “Ook die fascinatie komt voort uit de verbintenissen die we zijn aangegaan. De gedachte ‘is dit het nou?’ leidt automatisch tot de angst dat je deze rit uit moet zitten tot de dood.” Drenth: “Maar nog belangrijker: hóe ga je die rit uitzitten? Hoe gaan we oud worden? Gaan we, zoals je vaak hoort, eenzaam in een bejaardenhuis sterven? Toen mijn oma stierf, voelde ik mij meteen schuldig. Had ik niet wat vaker langs moeten gaan? Heeft zij niet veel te lang alleen achter haar plastic plantjes gezeten? Of is dat een gedachte die jonge mensen zich inbeelden en voelen oude mensen zelf dat helemaal niet zo? Voor ons is het in ieder geval een angstbeeld dat ons bezighoudt. Daar gaat het liedje ‘Bril’ inderdaad over. Over alle hulpmiddelen die een mens nodig gaat hebben om te kunnen blijven functioneren.”
Muziek is in ‘Bruids- en Grafwerk’ weer erg belangrijk. De hemelse stemmen van de dames en hun feilloze samenzang vormen hun sterkste troeven. Het duo werkt dit keer voor het eerst met een live muzikant op het podium. Drenth: “Daniël van Veen past écht bij ons. Hij speelt niet alleen fantastisch piano, maar denkt ook theatraal mee. Hij heeft precies dat droogkomische talent dat de voorstelling nodig heeft. Samen met hem hebben we ook een hele mooie cd met de liedjes uit dit programma gemaakt.”
Dames voor na Vieren met Bruids- en Grafwerk
Vrijdag 23 mei 20:15 uur
Stadsschouwburg Haarlem
theater-haarlem.nl
Foto: Rebecca Bakker
