Landschap is een beladen begrip in het Midden-Oosten*. Aan de ene kant speelt een heftige mix van nationale en natuurlijke grenzen, conflicten over grondstoffen en gebied en (koloniale) geschiedenis. Aan de andere kant is het een rijke bron voor identiteit, traditie, en verbeelding. Dit najaar presenteert Eye Filmmuseum een groepstentoonstelling waarin enkele van de meest vooraanstaande film- en videokunstenaars uit de Arabische wereld het onderwerp landschap verkennen. In deze tentoonstelling geven de kunstenaars op uitdagende wijze opnieuw vorm aan perspectieven op de regio. Ze gaan daarbij in op talloze complexe en met elkaar vervlochten kwesties, variërend van geografie en conflict tot ergens thuishoren.
Met werk van Basel Abbas & Ruanne Abou Rahme, Heba Y. Amin, Jananne Al-Ani, Ali Cherri, Joana Hadjithomas & Khalil Joreige, Mohamad Hafeda, Larissa Sansour, Hrair Sarkissian, en Wael Shawky.
Samengesteld door Nat Muller in samenwerking met Jaap Guldemond en Marente Bloemheuvel.
Trembling Landscapes: Between Reality and Fiction, 19 september 2020 – 3 januari 2021 in Eye Filmmuseum, IJpromenade 1, Amsterdam, www.eyefilm.nl/tremblinglandscapes
De titel van de tentoonstelling is ontleend aan de reeks litho’s Trembling Landscapes (2014-2016) van de Libanese kunstenaar Ali Cherri. Op vanuit de lucht gemaakte kaarten van Algiers, Beiroet, Damascus, Erbil, Mekka en Teheran worden de politieke en geologische breuklijnen uitgebeeld. Het is een passende metafoor voor een tentoonstelling die zowel geopolitieke als poëtische elementen heeft. Het begrip landschap kan overal ter wereld een kunsthistorisch beladen onderwerp zijn en het beeld dat van het landschap naar voren komt, is in deze tentoonstelling inderdaad complex.
De verschillende kunstenaars verhouden zich op een andere manier tot het landschap, al naargelang ze uit Libanon, Palestina, Egypte, Syrië, Irak, of uit de Golfregio komen. Zij bevragen hoe schoonheid, folklore, ideologie, kolonialisme en geweld wezenlijk onderdeel uitmaken van hoe landschap gezien, geïnterpreteerd en gevisualiseerd wordt. Wat al deze kunstwerken verbindt, is dat ze het landschap onderzoeken als een veelzijdige stijlfiguur voor het vertellen van verhalen over het verleden, het heden en de toekomst, of ze nu in de werkelijkheid of in de verbeelding geworteld zijn.
De tentoonstelling gaat gepaard met een programma van films, discussies en andere activiteiten.
Beeld: Ali Cherri, The Disquiet (2013)
