Het Stedelijk Museum sluit het 125-jarige jubileum af met de publicatie van het eerste nummer van Szine, een regelmatig terugkerende zine waarin nieuw onderzoek wordt gepubliceerd naar verschillende aspecten van het museum. Elke editie onderzoekt een esthetische, ethische of maatschappelijke kwestie die voor het Stedelijk actueel is. De Szine zal in een papieren oplage van 1.000 in de museumwinkel te koop zijn en is ook gratis als PDF beschikbaar. Samen met het online wetenschappelijk platform Stedelijk Studies, gericht op kennisdeling, krijgt wetenschappelijk onderzoek binnen het Stedelijk een nieuwe impuls om ook een breder publiek te bereiken.
Voor het eerste nummer van de Szine gaf het Stedelijk cultuurwetenschapper Nancy Jouwe opdracht onderzoek te doen naar de culturele en financiële omstandigheden waaronder het museum is ontstaan. Over andere aspecten van de ontstaansgeschiedenis van het museum was al het een en ander gepubliceerd, onder meer over het gebouw en de collectievorming. Ook was bekend dat vermogende Amsterdammers destijds het initiatief namen om een museum voor moderne kunst en vormgeving op te richten. Er was echter nog niet veel bekend over de herkomst van het vermogen, en binnen welke cultuurhistorische en koloniale context dit plaats had; tegelijkertijd werden daarover recentelijk wel regelmatig gissingen en beweringen gedaan. De Szine bevat naast het artikel van Nancy Jouwe ook een interview van Yvette Mutumba, curator at large bij het Stedelijk, met directeur Rein Wolfs, over de bevindingen van Jouwe en over de toekomst van het museum.
Onder de titel The Stedelijk: A Museum in Imperial Amsterdam plaatst Jouwe het Stedelijk Museum in de cultuurhistorische context van het eind van de 19de eeuw. Ze beschrijft hoe het in de gekoloniseerde landen opgebouwde vermogen ingezet werd om, hand in hand met een ambitieus gemeentebestuur, een cultureel aanzien te genereren. Jouwe’s uiteenzetting kan in tandem gelezen worden met de editorial van Maurice Rummens, in Stedelijk Studies Journal issue 11, over de materiële geschiedenis van het museum, en de editorial van Yvette Mutumba over de huidige Europese sociale omgeving van musea.
Rein Wolfs: “In het voorbije jaar hebben we door de aanhoudende coronaperikelen ons 125-jarig jubileum niet kunnen vieren zoals we dat eigenlijk wilden; wel hebben we in het museum zelf op verschillende manieren teruggekeken. Het is ook voor een museum voor moderne en hedendaagse kunst en vormgeving van belang om vanuit het verleden het heden beter te leren kennen. Onderzoek voor onze recente tentoonstelling over het werk van de expressionisten Kirchner en Nolde en een bijdrage van kunstenaar Timo Demollin over de Internationale Koloniale en Uitvoerhandel-Tentoonstelling op het Museumplein in 1883 voor de tentoonstelling In the Presence of Absence vormden de trigger voor deze eerste Szine. We zijn blij dat we nu meer vragen kunnen beantwoorden.”
Charl Landvreugd, hoofd Onderzoek en Curatorial Practices in het Stedelijk: “Wij hebben voor ogen om met elke Szine een ander bewustzijn te creëren over hoe het Stedelijk zich binnen en buiten de museummuren verhoudt tot prangende esthetische, ethische en maatschappelijke vraagstukken. Onderzoek is van wezenlijk belang hiervoor. Nancy Jouwe belicht in de eerste Szine vanuit een helikopterperspectief zorgvuldig de omgeving en tijd waarin het Stedelijk is ontstaan. Haar invalshoek gecombineerd met het gesprek tussen Rein en Yvette over het heden en de toekomst bieden ons een brede kijk op het museum en hoe wij deze kennis kunnen inzetten tot het creëren van een gebalanceerd hedendaags museaal bewustzijn.”
NU ONLINE: STEDELIJK STUDIES 11
Gelijktijdig met deze eerste editie van Szine publiceert het Stedelijk Stedelijk Studies issue 11 naar aanleiding van een Open Call over het 125-jarige bestaan van het museum. Inhoud:
– Yvette Mutumba en Maurice Rummens, The Stedelijk Museum Amsterdam at 125 Years (editorials);
– Fabienne Chiang, After(-)Images: Problematizing Collections of Early Documentary and Anthropological Photography in the Art Museum in the Postcolonial Age;
– Gülce Özkara, Space, Movement, and Body: Marlow Moss;
– Joanna Mardal, Revisiting Wim Beeren’s European Utopia: Wanderlieder Thirty Years Later;
– Ali T. As’ad, (Re)collections, (De)collections, and the People Curatorial;
– Oscar Ekkelboom, Exhibiting Surinamese Histories of Art: Curatorial Approaches Towards Diversity;
– Najiba Yasmin, In All Fairness: An Exploration of Ethical Collaborative Practices;
– Deiara Kouto en Anne Bielig, From Fiction tot Knowledge, Unveiling histories in contemporary cultural institutions (addendum);
– Mariana Lanari, Reading as Sculpture: A new layer for the library in ruins (artist’s contribution).
De artikelen zijn te lezen op de website van Stedelijk Studies, het online internationale peer reviewed wetenschappelijk platform van het Stedelijk.
Foto: De 19e-eeuwse façade van het Stedelijk Museum Amsterdam, ca. 1905. Collectie Stadsarchief Amsterdam / Guy de Coral & Co